Obok tradycyjnego białego styropianu EPS w sklepach znaleźć można także jego odmianę grafitową. Czym wyróżnia się styropian grafitowy i kiedy warto się na niego zdecydować? Czy można stosować go w domach pasywnych i energooszczędnych?

Styropian grafitowy to odmiana tradycyjnego białego styropianu EPS, czyli polistyrenu ekspandowanego. Tak jak biały styropian, powstaje on ze spienionych granulek polistyrenowych, które formowane są w płyty o wymiarach 50 x 100 cm. Wzbogacony jest jednak dodatkiem grafitu lub innych składników, np. związkami aluminium. Widoczna gołym okiem różnica dotyczy oczywiście koloru, jednak najważniejsze różnice są niewidoczne dla oka i wiążą się z właściwościami styropianu grafitowego.

Parametry styropianu grafitowego

Styropian grafitowy zalicza się do materiałów budowlanych nowej generacji. Może on osiągać te same efekty termoizolacyjne, jak styropian biały, ale przy mniejszej grubości płyt. Porównanie styropianu białego i grafitowego pod względem parametrów:

• Współczynnik przewodzenia ciepła (lambda λ) – to najważniejszy parametr każdego styropianu informujący o tym, jak dobrze dany materiał będzie izolował ciepło. Przede wszystkim pamiętać należy o tym, że powinien być on jak najniższy. Zwykły biały styropian EPS ma współczynnik przewodzenia ciepła na poziomie ok. 0,35–0,42 W/mk. Styropian grafitowy EPS, dzięki zawartości grafitu, ma współczynnik na poziomie ok. 0,031–0,032 W/mk.

• Grubość – popularne przekonanie, że im grubszy styropian, tym lepsze właściwości izolacyjne nie sprawdza się w przypadku styropianu grafitowego. Dzięki lepszym właściwościom termoizolacyjnym płyty styropianu grafitowego mogą być cieńsze niż białe płyty o podobnych parametrach. Ma to szczególne znaczenie zwłaszcza w przypadku styropianu elewacyjnego. Zbyt gruba warstwa styropianu zaburza proporcje budynku i może wpłynąć na jego estetykę, ogranicza też ilość światła wpadającego do wnętrza budynku przez okna czy przeszklone drzwi. Należy też pamiętać o tym, że zbyt gruba termoizolacja może niepotrzebnie obciążać ścianę.

Inne istotne parametry, takie jak wytrzymałość na ściskanie, odporność na ogień i stopień palności, są bardzo podobne w przypadku obu typów styropianów. Trzeba mieć też na uwadze, że styropiany od poszczególnych producentów mogą bardzo różnić się między sobą pod względem parametrów – w sklepach znaleźć można zarówno świetnej jakości styropiany białe, jak i słabej jakości styropiany grafitowe.

Zastosowanie styropianu grafitowego na fasadach

Styropian grafitowy ma niemalże uniwersalne zastosowanie. Można stosować go do izolacji dachów skośnych i płaskich), ścian, podłóg, jednak najczęściej stosuje się go podczas izolacji termicznej fasad. Grubość płyt styropianowych oblicza się indywidulanie dla danego budynku. Powinna ona być określona już w projekcie, a ewentualne zmiany materiałów najlepiej skonsultować ze specjalistą. Przyjęło się, że zamiana styropianu białego na grafitowy to zwykle oszczędność od 3 do 5 cm na grubości elewacji. To wbrew pozorom duża różnica, która jest szczególnie widoczna w mniejszych budynkach lub w przypadku montażu mniejszych okien.

Domy pasywne i energooszczędne

Dbałość o oszczędzanie energii jest coraz istotniejsza w budownictwie i nic nie wskazuje na to, żeby sytuacja ta miała ulec zmianie. W związku z lepszymi właściwościami izolacyjnymi, styropian grafitowy jest szczególnie przydatnym surowcem podczas budowy domów energooszczędnych i pasywnych. Pozwala on osiągnąć wymagane parametry termoizolacyjne bez konieczności stosowania najgrubszych styropianów, które nie są estetyczne i mogą niepotrzebnie obciążać elewację. Alternatywą dla styropianów grafitowych jest styropian XPS, czyli polistyren ekstrudowany, który również spełnia wysokie wymogi stawiane przed budynkami energooszczędnymi.

Czy styropian grafitowy ma wady?

Pewną niedogodnością, z którą trzeba liczyć się przy wyborze styropianu grafitowego, są warunki jego przechowywania i montażu. Styropian grafitowy szybciej nagrzewa się pod wpływem słońca ze względu na swój kolor. Może wówczas odkształcać się i rozszerzać, a po ustąpieniu słońca między przyklejonymi już płytami mogą pojawić szczeliny (o szerokości 2–3 mm). W przypadku pojawienia się szczelin, konieczne jest zasklepienie ich za pomocą pianki PU. Nie zaleca się więc prowadzenia montażu przy maksymalnym nasłonecznieniu (jest to częsty błąd w sztuce budowlanej). Rozwiązaniem są też specjalne siatki zaciemniające montowane na rusztowaniach. Ważne jest także odpowiednio szybkie nałożenie na płyty styropianowe warstwy zbrojącej oraz składowanie ich w zacienionym miejscu, w którym nie nagrzeją się one pod wpływem promieniowania słonecznego.

Klej do styropianu grafitowego

Klejenie styropianu grafitowego nie różni się klejenia białego styropianu. Część producentów zaleca jednak używanie kleju dostosowanego do danego systemowego ocieplenia. Jeśli producent nie podaje takich wytycznych, najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie po prostu dobrego i sprawdzonego kleju do styropianu. Przed montażem można także wykonać próbę trwałości danego kleju na niewielkim fragmencie styropianu. Kleje można nakładać na tzw. ramkę (na wszystkich brzegach płyty styropianowej oraz wewnątrz, tak aby klej zajmował ok. 40% jej powierzchni). Dopuszczalne jest także pokrywanie klejem całej powierzchni płyty za pomocą pacy. Inne akcesoria do pracy ze styropianem grafitowym, takie jak kołki do styropianu, noże czy frezy do styropianu, nie różnią się od tych stosowanych do styropianu białego.

Cena styropianu grafitowego

Styropian grafitowy jest nieco droższy od białego. Różnice w cenie nie są znaczące i przekładają się na wyższe właściwości termoizolacyjne, lepszą ochronę cieplną budynku oraz realne oszczędności na kosztach ogrzewania. Dlatego jest to inwestycja, która się opłaca. Nie bez znaczenia w kwestii kosztów jest też to, że styropian grafitowy tworzy cieńszą warstwę izolacyjną, która jest łatwiejsza w obróbce i wykończeniu w porównaniu z bardzo grubą warstwą izolacji z białego styropianu. Składa się na to wiele aspektów – od tańszych (krótszych) kołków po węższe parapety czy obróbki blacharskie. To w ogólnym rozrachunku ograniczenie wydatków na materiały oraz krótszy czas prowadzenia prac budowlanych, co zmniejsza koszty całej inwestycji.