Jaki styropian wybrać?
Styropian to bardzo niepozorny i jednocześnie niezwykle skuteczny oraz uniwersalny materiał termoizolacyjny – już kilkucentymetrowa jego warstwa wystarczy, by zredukować straty cieplne o kilkanaście procent. Jednak styropian styropianowi nierówny – to, jaki wybierzemy, zależy od naszych aktualnych potrzeb.
Najważniejszą cechą styropianu jest oczywiście jego współczynnik przenikania ciepła – im jest on mniejszy, tym lepiej. Zgodnie z obowiązującą normą, nie powinien być on większy niż 0,23 W/(m2·K), a od roku 2012 – 0,21 W/(m2·K). To jednak zdecydowanie nie jedyny aspekt, który powinniśmy wziąć pod uwagę przy wyborze odpowiedniego styropianu.
EPS lub XPS
Styropian produkowany jest na dwa sposoby. W pierwszym przypadku (styropian EPS) mamy do czynienia z tańszym polistyrenem ekspandowanym, który wytwarza się poprzez spienianie granulek i przycinanie powstałego produktu do pożądanych rozmiarów. Tym samym EPS zawiera w sobie ogromną ilość powietrza, które jest doskonałym izolatorem ciepła. Jego największą zaletą jest niska cena, chociaż z drugiej strony jest zdecydowanie mało odporny na uszkodzenia. Idealnie nadaje się jednak na przykład do ocieplenia ścian, gdzie nie będzie narażony na działanie obciążeń.
Druga metoda, zwana XPS (polistyren ekstrudowany), polega na wtłaczaniu granulatu w gotowe formy. Cechuje się on zdecydowanie mniejszą porowatością niż płyty EPS, co zwiększa jego wytrzymałość oraz odporność na wilgoć. Najłatwiej rozpoznać je po kolorze – ten rodzaj styropianu jest barwiony. Płyty XPS są niestety znacznie droższe niż płyty EPS, co sprawia, że ich zastosowanie w wielu przypadkach nie ma uzasadnienia ekonomicznego. XPS cechuje się zazwyczaj niższym współczynnikiem przewodzenia ciepła, jednak w tym przypadku decyzję lepiej podejmować bezpośrednio po porównaniu z interesującymi nas płytami EPS, gdyż w zależności od producenta czy procesu wytwarzania mogą dość znacznie różnić się między sobą parametrami. Płyty XPS doskonale sprawdzą się przy ocieplaniu podłóg, fundamentów czy płaskich dachów, czyli miejsc, które są narażone na większe obciążenia mechaniczne lub wilgotność.
Inne parametry
Sama metoda produkcji styropianu mówi już dość wiele o jego parametrach i możliwych zastosowaniach. To jednak jeszcze nie wszystko – warto też zwrócić uwagę na inne właściwości, zależnie od tego, gdzie zamierzamy zastosować styropian i czego od niego oczekujemy.
Osoby zainteresowane lepszą izolacją cieplną z pewnością sięgną po grafitowy styropian EPS. Nie różni się on niczym szczególnym od „tradycyjnego”, białego styropianu, nie licząc szarawego zabarwienia. Kolor ten jest skutkiem obecności grafitu dodawanego w procesie produkcji, zdecydowanie poprawiającego właściwości termoizolacyjne materiału. Warto jednak pamiętać, że taki styropian jest bardziej śliski niż biały, a producenci zalecają inny sposób jego montażu. Do tych wskazówek zdecydowanie trzeba stosować podczas ocieplania budynku.
Bardzo istotnym parametrem, szczególnie dla styropianu służącego na przykład do ocieplania podłogi, jest wytrzymałość na ściskanie. Zależnie od rodzaju styropianu, występują tu duże rozbieżności (od tej właściwości w znacznym stopniu zależy też cena). Styropian oznacza się symbolem CS10(X), gdzie 10 oznacza 10% odkształcenia, a X – wartość siły, pod wpływem której do niego dojdzie (na przykład z 10 cm do 9 cm). Można założyć, że współczynnik 60–80 będzie odpowiedni dla domu jednorodzinnego, gdzie nawet ciągi komunikacyjne narażone są co najwyżej na obciążenie około 300 kg/m2. Oczywiście w przypadku garaży czy parkingów, szczególnie takich, gdzie konstruktor przewidział ruch cięższych samochodów (nawet ciężarowych), współczynnik będzie musiał być oczywiście większy. Dobrze pamiętać, że o wytrzymałości na ściskanie decyduje bezpośrednio gęstość styropianu, ale nie ma ona zbyt dużego przełożenia (niekiedy w ogóle) na własności termoizolacyjne.
Ceny styropianu dość znacząco się między sobą różnią: Płyty XPS to koszt około 400 zł za m3, białe EPS to 150–200 zł za m3. Z kolei koszt płyty grafitowej to około 200 zł za m3(do 350 zł/m3dla płyt o lepszych parametrach). Należy pamiętać, że oszczędności wynikające z wyboru tańszego materiału termoizolacyjnego do ocieplenia domu będą tylko pozorne: Długofalowe użytkowanie takiego budynku okaże się droższe ze względu na koszt ogrzewania (szczególnie w naszym, dość kapryśnym klimacie).